De menselijkheid van God.7.
Stelling: God is het opperwezen. De
schepper die boven alles staat. God is almachtig en ongelimiteerd.
Aldus spreken de 3 monotheïstische religies. Toch lijkt God meer op
een mens dan een wezen wat overal boven staat. God is ijdel, God is
sociaal en God straft. God wordt boos, God wordt blij, God keurt goed
en God keurt af. God stelt regels op. God heeft hier een opinie
over, en daar ook over. God heeft een opinie over elk onzinnig klein
detail dat alleen een mens kan boeien maar toch ook een
oppermachtig verheven wezen? Waarom heeft God überhaupt de behoefte
de mens regels op te leggen? Waarom reageert God vaak op een zo'n
menselijke manier? Vreemd genoeg straft God voor misdaden waar
culturen van ver voor de 3 monotheïstische religies al voor
straften. God is of te wel een mens met superpowers of de mens heeft de aard van God zelf bedacht.
Laten we eens kijken naar de 10 geboden
uit het jodendom.
1.Ik ben de eeuwige, uw God, die u uit
het land Egypte, uit het diensthuis, geleid heeft.
God laat ons hier duidelijk merken dat
we hem wel wat verschuldigd zijn. Een wezen wat overal bovenstaat,
heeft toch het zo menselijke gevoel van loyaliteit en schuld?
2.Gij zult geen andere goden voor mijn
aangezicht hebben.
God toont hier trekjes van een
dictator. Hij wil alle macht naar zich toe trekken en is bang voor
concurrentie.
3. Gij zult de naam van de Eeuwige, uw
God, niet ijdel gebruiken.
God laat hier toch wat narcisme
blijken. Wat zou het een wezen wat overal boven staat werkelijk
interesseren wat een lager wezen met zoveel fouten doet met zijn
naam?
4. Gedenk de Sjabbat, dat gij die
heiligt.
God heeft een speciale dag nodig? Ja of
nee? De Sjabbat is de dag die gelijk staat aan de 7de dag, waarop God
rustte. Het is vanuit God bedoeld als een stukje paradijs voor ons,
waarin we niet hoeven te zwoegen. Het is ontworpen als moment van
samenkomst van het gezin, waarbij ouders en kinderen zich samen
verdiepen in de leer en aanbidding van God. Het is een soort sociale
dag, voor vader, moeder, dochter en zoon, en God! Een wezen wat
overal bovenstaat, vind het belangrijk deel uit te maken van het
leven van de nietige mens. Het is zelfs een eis. Is God bang dat hij
de mens hem verlaat? Of zelf verzint hoe het leven geleid moet
worden?
Deze 4 regels verankeren de 3
monotheïstische religies in de menselijke samenlevingen die ze
dragen. Het is een soort weerstand clausule, defensie tegen anders
denken, invloeden van buiten, andere religies, verzekering van loyaliteit.
Nummer 5 betreft een sociale regel.
5. Eert uw vader en uw moeder.
Ik moet u bekennen, geen idee waarom
deze er bij staat. Wellicht dat God gewoon aardig is. Het is goed om
je ouders respect te tonen. Ze zorgen voor je tijdens je jeugd. Ze
hebben van alles al meegemaakt waar jij nog aan moet beginnen. Ze
veroordelen is dus niet eerlijk. Je mag wel een beetje respect tonen.
God is dus vriendelijk ten opzichte van ouderen. Je kunt ook stellen
dat de autoriteit van de ouders via deze regels verzekerd wordt. Je
kunt nu als ouder rechtmatig gehoorzaamheid opeisen van je kind. Is
het opnemen van deze regel dan gemotiveerd vanuit de belangen van
God, of van de volwassenen? Wie heeft deze regel erbij gezet? Deze
regel, gold die niet al in het oude Rome, voor de Grieken, in Egypte?
De volgende 5 regels luiden als volgt.
6. Gij zult niet moorden.
7. Gij zult niet echtbreken.
8. Gij zult niet stelen.
9. Gij zult geen valse getuigenis
spreken tegen uw naaste.
10. Gij zult niets begeren dat van uw
naaste is.
Dit zijn allemaal wetten voor de
regulatie van een samenleving. De wetten van Babylonië, Boeddhisme
en de Inca's veroordeelden diefstal en moord, liegen en overspel lang
voordat de 3 monotheïstische religies dit deden. Zoals eerder
aangegeven heeft de mens vanuit zichzelf de behoefte om de
samenleving beheersbaar te maken. Wellicht dat deze regels van God
komen, maar toch ook heeft de mens ze (eerder) zelf bedacht. Het zijn
allemaal vrij logische regels, die jij en ik ook kunnen bedenken. Het
eerste wat we doen als we met onbekenden stranden op een eiland, is
regels op stellen dat we elkaar het leven niet zuur maken. God heeft
kennelijk dezelfde waarden en normen als wij. De vraag doemt dan ook
op, wie heeft deze regels werkelijk verzonnen? De almachtige God of
de nietige mens? Heeft God de behoefte regels op te leggen? De mens
heeft deze behoefte zeker! Indien God de bron is, is God toch wel
heel menselijk.
Waarom reageert God vaak op een zo'n
menselijke manier? God toont frustratie, boosheid, vreugde en
verdriet ten gevolge van de acties van vele karakters uit de bijbel
en de mensheid als geheel. God neemt wraak op de zondigen, door
middel van brand, vloedgolven, plagen. Tijdens het laatste oordeel
wordt je beoordeelt op hoe je geleefd hebt, en mag je naar de hemel
of de hel. God is hier een soort vader figuur, die zijn kind
beoordeelt op zijn acties, en emotioneel reageert. De reden hiervoor
wordt aangegeven in de 3 monotheïstische religies. God heeft ons in
zijn evenbeeld geschapen, wat betekend dat God veel op ons lijkt. God
is dus een soort supermens. Een mens met krachten, en wellicht een
groter bewustzijn. Maar hoe verheven is God eigenlijk? Je zou toch
verwachten dat een Godheid boven kinderachtige menselijke emoties
staat, en in staat is het geheel te zien, de logica en mechanismen te
doorgronden die de mens besturen door de eeuwen heen. God heeft
kennelijk dezelfde kwetsbaarheden als wij. De emotionele reacties.
Een wetenschapper wordt nooit boos op hoe de wereld werkt, God wel.
Je kunt je afvragen of die God wellicht door ons verzonnen is, in
onze gelijkenis. Dat zou net zo goed verklaren waarom God zo
menselijk reageert. Het is ook logisch dan de mens bij creatie van een Godheid uitgaat van zichzelf. Iets anders kennen we niet, kunnen we ons niet voorstellen. God is logischerwijze iemand zoals wij, die dezelfde zaken goed en fout vind, maar dan met superkrachten en alwetendheid.
God houdt ook van kleine details. God
bepaalt waarvoor en hoe we straffen. Steniging voor overspel,
ledematen verwijderen voor diefstal etc. God heeft opinies over wat
we moeten dragen, hoe we moeten handelen tijdens het dagelijkse
leven, hoe we moeten aanbidden. Kijk eens naar de regels voor
klederdracht van de vrouw. Bron: Islam
(http://www.islam-koran.net/page/kledingvoorschriften-man-en-vrouw).
Kleding voor de vrouw
Voor de gelovige vrouwen staan de
algemene kledingvoorschriften in verzen 24:31 en 33:59 .
24:31 En zeg tot de gelovige
vrouwen dat zij hun ogen neerslaan en hun schaamdelen kuis bedekt
houden en dat zij hun sieraad niet openlijk tonen, behalve dat gewoon
al zichtbaar is. En zij moeten een bedekking over hun borsten dragen
… en hun sieraad niet openlijk tonen … en zij moeten niet met hun
voeten stampen opdat men weet wat zij voor verborgen sieraad dragen …
33:59 ... de vrouwen van de
gelovigen hun overkleding over zich op loszittende wijze naar beneden
laten hangen, dat bevordert het best dat men haar herkent en niet
lastig valt.
Nogal specifieke voorschriften. God
denkt in detail, je mag niet met je voeten op de grond stampen, want
dan kan het sieraad wellicht iets meer zichtbaar worden. Ik neem
hiermee aan dat marathons voor vrouwen uit den boze zijn. Nog een
voorbeeld, de regels voor het vasten (bron:
http://www.islam-koran.net/page/het-vasten-ramadan).
Het vasten
2:183 Jullie die geloven, aan
jullie is voorgeschreven te vasten, zoals het voorgeschreven was aan
hen die er voor jullie waren, misschien zullen jullie godvrezend
zijn.
Het vasten is voor de gelovigen een
manier om te laten zien dat men respect voor God heeft.
Keuzevrijheid
2:184 Voor een bepaald aantal
dagen. Maar als iemand van jullie ziek is of op reis dan een aantal
andere dagen. En zij die er wel toe is staat zijn hebben als
vervangende plicht om een behoeftige te spijzigen, maar als iemand
uit zichzelf iets goeds doet dan is dat beter voor hem en dat jullie
vasten is ook beter voor jullie, als jullie dat maar weten.
Mensen die op ziek zijn of op reis
mogen zelf beoordelen of zij in staat zijn om te vasten.
Gemiste dagen mogen later ingehaald
worden.
Mensen die wel tot het vasten in staat
zijn kunnen er ook voor kiezen om in plaats van te vasten er voor te
zorgen dat een behoeftige te eten heeft. Er wordt wel duidelijk
gesteld dat het beter is om te kiezen voor het vasten. De keuze is
aan de gelovige zelf.
De gelovigen weten niet waarom het
vasten beter is, zij kunnen alleen maar weten dat het beter is.
Opnieuw, heel veel detail. Wat goed dat
God denkt aan de zieken, of diegene die op reis zijn. Wat schappelijk
dat het ook voldoet om iemand die niets te eten heeft, van voedsel te
voorzien. God heeft overal een opinie over, net als de mens, regelt
zaken tot in de kleinste details. Zou dit een opperwezen werkelijk
boeien?
Conclusie
De menselijkheid van God wordt getoond
in zijn regels, zijn emoties en oog voor detail. God heeft inderdaad
de mens in zijn evenbeeld geschapen. Een niet te ontkennen
alternatief is dat wij God in ons evenbeeld hebben geschapen.
Tegenargument
God benaderd de mens als mens, iets
anders zouden we niet begrijpen.
Wij kennen God onvoldoende, we hebben God altijd vanuit een (foutgevoelig) menselijke oogpunt geïnterpreteerd.
Wij kennen God onvoldoende, we hebben God altijd vanuit een (foutgevoelig) menselijke oogpunt geïnterpreteerd.
Addendum
De Goden uit de overige huidige
religies zoals hindoeïsme bespreek ik niet. Reden hiervoor is dat
deze tekst mij voldoende lijkt om ook hier vragen te kunnen stellen.
Deze Goden zijn wel heel anders dan de God van de 3 monotheïstische
religies, echter het is aan te tonen dat zij gebaseerd zijn op zowel
aspecten van de mens als van de natuur en ook voort komen uit de
behoefte voor controle. Het verschil is simpelweg dat bijvoorbeeld
hindoeïsme veel ouder en (met respect) primitiever is. Hindoeïsme
komt uit de tijd dat natuurkrachten nog veel belangrijker waren voor
het overleven van de mens dan tijdens het ontstaan van Islam en het
Christendom.